Oleh DR. SAODAH ABD. RAHMAN
KEJAHILAN dan kedegilan manusia merubah sungai menjadi tempat buangan sampah sarap dan bahan buangan kilang menyebabkan manusia menghadapi krisis air walaupun berada dalam negara yang dikelilingi sungai. Mereka tidak menyedari bahawa sikap dan tindak tanduk sedemikian boleh menyebabkan mereka termasuk dalam golongan orang yang tidak bersyukur dan perosak alam.
Manusia diciptakan oleh Allah sebagai pemelihara atau pemimpin kepada setiap ciptaan-Nya di muka bumi ini, bukannya perosak dan pemusnah alam semula jadi.
Manusia terikat dengan perundangan Allah berkaitan dengan makhluk yang wujud di dunia ini. Allah menjelaskan perkara ini dalam Surah al-A'raf ayat 56 yang bermaksud: "Dan janganlah kamu membuat kerosakan di muka bumi setelah (Allah) memperbaikinya dan berdoalah kepada-Nya dengan rasa takut (tidak akan diterima) dan harapan (akan dimakbulkan). Sesungguhnya rahmat Allah amat dekat kepada orang-orang yang berbuat baik".
Air merupakan anugerah Allah yang tidak ternilai harganya. Ia merupakan unsur utama yang wujud sebelum langit dan bumi dicipta. Allah menjelaskan perkara ini dalam Surah Hud ayat 7 yang bermaksud, "Dan Dialah yang menciptakan langit dan bumi dalam enam hari, dan adalah singgahsana-Nya (sebelum itu) dalam air."
Justeru air menjadi nadi dan sumber kehidupan setiap benda di dunia ini. Perkara ini dijelaskan oleh Allah dalam Surah al-Anbiya' ayat 30 yang bermaksud, "Dan daripada air, Kami jadikan segala sesuatu yang hidup". Penurunan air dari langit ke bumi dianggap sebagai rahmat dan kasih sayang daripada Allah terhadap makhluk-Nya.
Air yang diturunkan dari langit itu menyerap ke dalam bumi dan bertakung menjadi sungai sepatutnya dipelihara dan dikawal daripada pencemaran kerana ia merupakan keperluan asas manusia dan makhluk-Nya yang terpenting di dunia.
Betapa pentingnya air dalam kehidupan manusia tidak pernah dihiraukan oleh manusia. Penurunan hujan dan takungan air yang berlimpah tidak pernah tergambar dalam akal pemikiran mereka bahawa sumber air ini mungkin menghadapi kekeringan atau keracunan jika manusia cuai menunaikan tanggungjawab mereka sebagai pemelihara alam sekitar.
Islam amat prihatin terhadap kebersihan tempat dan tubuh manusia. Rasulullah SAW bersabda dengan maksudnya, "Sesungguhnya kebersihan itu separuh daripada iman". Islam menekankan aspek kebersihan dalam hidup adalah kerana setiap aspek berkaitan dengan ibadah kepada Allah terutama sembahyang memerlukan kebersihan diri dan tempat.
Dua unsur utama dalam pembersihan badan sebelum melaksanakan ibadah kepada Allah ialah air dan debu yang bersih. Kedua-dua unsur ini juga merupakan asas penciptaan manusia, seperti mana firman Allah dalam Surah al-Hijr ayat 26 yang bermaksud, "Dan sesungguhnya Kami telah menciptakan manusia (Adam) dari tanah liat yang kering (yang berasal) dari lumpur hitam yang dibentuk".
Air merupakan satu anugerah daripada Allah. Ia adalah salah satu daripada tiga perkara yang mana setiap manusia mempunyai hak, iaitu rumput (padang rumput untuk binatang ternakan) air dan api. Berdasarkan kepada kepentingan air bagi makhluk di muka bumi ini, maka Islam telah meletakkan beberapa perundangan berkaitan dengan air.
Terdapat dua dasar ajaran yang penting mengenai hak air dalam syariah Islam, iaitu shafa (hak untuk orang yang dahaga), menubuhkan hak universal untuk manusia bagi menghilangkan dahaga mereka dan juga binatang ternakan mereka, dan shirb (pengairan) yang mana memberi hak kepada semua pengguna untuk menyiram tanaman mereka.
Rasulullah SAW memberi amaran kepada mereka yang tidak mengambil berat terhadap hak air untuk manusia keseluruhannya dengan sabda-Nya yang bermaksud, "Di antara tiga orang yang tidak akan dipedulikan Allah pada Hari Kebangkitan ialah orang yang mempunyai air berlebihan daripada yang diperlukan dan enggan memberikannya kepada musafir". Baginda menegaskan bahwa orang yang membazir air adalah berdosa.
Realiti kehidupan manusia hari ini adalah dalam kategori pemusnah air yang diperlukan oleh makhluk Allah di muka bumi. Dosa mereka berkaitan dengan air adalah sampai ke tahap yang paling tinggi iaitu mencemarkan air dengan bahan-bahan kotoran dan kimia sehingga mereka terpaksa membelanjakan wang yang banyak untuk menyuling air, selain terpaksa berubat selepas diserang pelbagai penyakit yang kronik berkaitan dengan air. Kekejaman sesetengah manusia yang rakus dengan keuntungan dunia jelas kelihatan apabila bahan-bahan toksik dialirkan ke sungai dan lautan sehingga setiap hidupan dalam air menghadapi penderitaan dan kepupusan.
Berdasarkan suasana begini, kerajaan sepatutnya melaksanakan perundangan yang ketat kepada individu-individu yang mencemar air sungai atau sumber air lain kerana perbuatan mereka adalah berdosa dan dimurkai Allah. Sikap mereka mencemarkan air seperti sungai boleh dianggap sebagai penjenayah kemanusiaan dan alam.
Mereka boleh digolongkan sebagai orang yang melakukan kerosakan di muka bumi seperti mana firman Allah dalam Surah al-Rum ayat 41 yang bermaksud, "Telah nampak kerosakan di darat dan di lautan disebabkan oleh perbuatan tangan manusia, sehingga Allah merasakan kepada mereka sebahagian daripada (akibat) perbuatan mereka agar mereka kembali (ke jalan yang benar)".
Oleh itu, umat Islam keseluruhannya perlu bekerjasama dengan kerajaan memelihara sungai, lautan dan sumber air di negara ini supaya kemanisan air yang dianugerahkan oleh Allah dapat dinikmati.
Penulis ialah pensyarah di Jabatan Usuluddin dan Perbandingan Agama, Universiti Islam Antarabangsa Malaysia
Sumber : http : //www.utusan.com.my/
