Oleh : Hazlinda Hamzah
KUALA LUMPUR - Semasa berusia 13 tahun, saya begitu teruja apabila
diberi peluang untuk mewakili sekolah dalam perbarisan sambutan ulang tahun Hari
Merdeka pada tahun berkenaan.
Itu lebih kurang 35 tahun yang
lepas dan pelajar-pelajar perempuan Convent Bukit Nanas yang mengambil bahagian
bangun awal untuk mengambil tempat masing-masing di jalan-jalan menuju ke
Dataran Merdeka.
Pelajar perempuan ini memakai
kemeja-T dan seluar sukan, lengkap dengan stokin dan kasut putih, dan juga
tidak dilupakan kep yang diberikan kepada mereka lebih awal bagi acara penting
ini.
Mereka dingatkan berkali-kali
untuk mengikat rambut dengan kemas supaya kelihatan segak dalam pakaian
perarakan masing-masing, sejak memulakan latihan di padang sekolah bagi tempoh
hampir dua bulan.
Pelajar-pelajar itu dengan penuh
bangga menjalani latihan harian, sehinggakan di bawah panas terik matahari dan
tidak akan melupakan sumbangan mereka dalam meraikan ulang tahun kemerdekaan
Malaysia.
Pada 31 Ogos ini, Malaysia akan
meraikan ulang tahun ke 55 kemerdekaan.
INGATAN TIDAK PUDAR
Seperti penulis, terdapat ramai
yang mahu berkongsi kenangan indah sambutan Merdeka mereka.
Maznah Abu Bakar dari Temerloh
mula meraikan sambutan Hari Kebangsaan sejak menjejakkan kaki di sekolah
berasrama penuh semasa zaman sekolah menengahnya.
Masih segar dalam mindanya
detik-detik membanggakan itu. “Saya membantu memasang bendera Malaysia di
sekitar kawasan sekolah. Pada masa itu kami hanya mempunyai beberapa sahaja
bendera untuk dipasang berbanding pada hari ini.
“Semasa saya berada di sekolah
rendah di kampung saya, saya langsung tidak tahu akan sambutan itu,” kata
Maznah.
Di sebaliknya, di zaman muda
beliau neneknya Tok mengingatkannya akan kepayahan hidup yang diharungi
penduduk kampung sebelum Malaysia merdeka.
“Saya seronok dengar kisah Tok
khasnya bagaimana mereka hidup dengan makan ubi kayu, makanan ruji kebanyakan
masa ketika itu.
Nenek menjelaskan untuk
menyajikan hidangan berlainan ubi kayu disediakan dalam cara lain selain
daripada direbus.
"Beliau memberitahu kami
bagaimana beliau akan panggang atau goreng ubi kayu untuk menyampaikan kelainan
dalam hidangan,” tambah Maznah.
Dilahirkan beberapa dekad selepas
negara mencapai kemerdekaan, Maznah menjalani kehidupan yang agak mudah dan
selamat berbanding generasi pra-Merdeka yang terpaksa mengharungi hidup yang
sukar.
Bagaimanapun, kerani agensi
berita ini menunjukkan bahawa inilah sebab mengapa warga emas lebih patriotik
dan sangat menghargai kemerdekaan Malaysia.
“Mereka pastinya mahu melihat
kemerdekaan yang dinikmati Malaysia berterusan bagi generasi-generasi akan
datang,” kata Maznah.
MENYAMBUT SECARA BERKUMPULAN
“Saya tidak akan lupakan
bagaimana kami meraikan ulang tahun kemerdekaan pada 1980-an sehingga awal pagi,
dekat Dataran Merdeka di Kuala Lumpur.
“Saya dan rakan-rakan akan
menunggu jam di Bangunan Sultan Abdul Samad untuk menunjukkan pukul 12 tengah
malam.
"Kami akan menyanyikan
lagu-lagu patriotik sepanjang malam, termasuk dalam perjalanan pulang, sama ada dengan berjalan
kaki atau menggunakan pengangkutan awam. Tiada LRT pada masa itu,” kata Rohana
Mustaffa, seorang pemberita muda ketika itu.
“Jalan-jalan ketika itu selamat
dan rakan-rakan akan bermalam di rumah sewa saya tidak jauh daripada pusat
bandar,” tambah beliau dengan sahabat dan rakan
setugasnya Nurul Afida Kamaludin mengangguk bersetuju.
Nurul yang juga seorang pemberita
muda ketika itu berkata sambutan Merdeka pada 1980-an adalah yang terbaik dan
sangat dihargai apabila dikenang semula.
Bagaimanapun, memandangkan
sekarang ini keluarga dan kerjaya
masing-masing menjadi keutamaan mereka tidak meraikan ulang tahun
kemerdekaan seperti yang mereka lakukan di zaman muda mereka.
Bukan seperti Rohana dan Nurul,
ada antara anak gadis yang mengadakan janji temu (date) semasa sambutan
ulang tahun Merdeka.
“Haa haa, adalah mudah untuk
ingat janji temu pertama saya memandangkan ia bersempena dengan ulang tahun
kemerdekaan,” kata Syahila Ahmad dengan ketawa berdekit-dekit semasa
menceritakan ‘date’ yang sukar dilupakan itu.
SAMBUTAN KELUARGA
Bagi Syeliza Basri pula, yang
berasal dari Sarawak, sambutan Merdeka lazimnya sambutan keluarga.
“Kami akan duduk di hadapan kaca
televisyen sejak awal pagi untuk menyaksikan siaran langsung perarakan Merdeka
dengan ibu bapa mengisahkan pengalaman zaman muda mereka kepada kami.
“Kami juga mendengar kisah-kisah
generasi sebelum mereka, satu sesi pembelajaran sejarah yang menarik. Sekarang
ini, saya melakukannya dengan dua orang anak saya. Kami menikmati setiap detik
dan menghargai tanah tumpah darah kami dan kemerdekaan yang dikecapi,” kata
Syeliza yang juga dikenali dengan panggilan mesra Syellz, kepada Bernama
baru-baru ini.
Ayah Syellz masih mengibarkan
bendera Malaysia dengan bangganya di luar rumah setiap kali datangnya bulan
Merdeka.
Dan ayah Syellz percaya yang
kefahaman kanak-kanak terhadap kemerdekaan dapat dipertingkatkan lagi dengan
mengambil bahagian dalam sambutan kemerdekaan khasnya semasa zaman sekolah
mereka.
“Saya membawa bendera semasa
sambutan Hari Kebangsaan 1991 yang diadakan di Padang Merdeka di Kuching. Ia
membolehkan saya memahami dengan lebih baik akan kemerdekaan negara sendiri.
Sejak itu saya lebih patriotik,” kata Syellz dan menambahkata rakyat Malaysia
harus memperbaharui tradisi menyertai sambutan Merdeka sebagai peserta dan
penonton. “Semangat kemerdekaan mesti
diteruskan,” tambahnya.
LAGU PATRIOTIK
Mengibarkan bendera di kawasan
sekolah dan bangunan merupakan sebahagian daripada tradisi sambutan sejak
beberapa dekad yang lepas.
Bagaimanapun, kebanyakan orang
melihat sambutan ini lebih daripada mengibarkan bendera.
“Saya meraikan dengan menyanyikan
lagu-lagu patriotik semasa bulan Merdeka” kata Zha He Lang, seorang remaja
berusia 18 tahun, yang melalui pendidikan sekolah rendah di sebuah sekolah Cina
di Lembah Klang.
Menurut Zha, lagu-lagu seperti
‘31 Ogos,’ ‘Jalur Gemilang’ dan ‘Bahasa Jiwa Bangsa,’ berada dalam senarai lagu
mesti semasa sambutan bulan kemerdekaan.
Ini merupakan senario sama bagi
pesara Siti Hawa Ismail, yang melalui pendidikan sekolah rendah di Perlis pada
1960-an.
“Kami menyanyikan lagu-lagu
patriotik dan mengibarkan bendera kecil pada tangan semasa sambutan peringkat
negeri di sebuah padang di Arau. Sebagai kanak-kanak, kami mengikuti rombongan
sekolah untuk meraikan hari istimewa itu dan mendengar dengan penuh sabar
ucapan orang-orang kenamaan,” kata Siti Hawa yang mengakui beliau telah banyak
lupa akan pengalaman sambutan itu.
KANAK-KANAK PRASEKOLAH
Bagi kanak-kanak alaf baru,
mereka hanya mula mengenali sambutan kemerdekaan apabila guru-guru menggalakkan
mereka untuk melukis dan mewarna identiti negara yang sangat berharga; ‘Jalur
Gemilang’ dalam meraikan sambutan Merdeka di sekolah-sekolah.
Bagi Raeidah Abdul Rahman, kini
13, dipilih untuk mengambil bahagian dalam perbarisan hari kebangsaan semasa
beliau masih di peringkat pra-sekolah di Putrajaya yang memberikan beliau
pengalaman bernilai akan merdeka.
“Anda perlu berada situ untuk
memahami betapa penting untuk menjadi sebahagian daripada sebuah negara muda
dan merdeka seperti negara kita.
"Saya melihat begitu ramai
orang, daripada semua kaum, semua peringkat masyarakat di perbarisan
kemerdekaan. Saya bangga untuk menjadi peserta muda bersama-sama dengan rakan
lain; Kami baru berusia enam tahun ketika itu. Kami menaiki bas khas pada awal
pagi dan sampai di Putrajaya pada pukul 5.30 pagi.
"Saya tidak akan lupa akan
hari istimewa itu, sebenarnya saya bangga untuk menjadi sebahagian daripada
sambutan hari kebangsaan pada usia sangat muda,” kata Raeidah dalam nada yang
lembut tetapi meyakinkan.
Dan guru prasekolahnya pada masa
itu, Rofidah Zakaria bersetuju dengan
pandangan bekas anak muridnya itu.
“Saya berharap sambutan hari
merdeka akan diteruskan di seluruh negara dalam skala besar setiap tahun. Saya
membawa anak-anak saya untuk menyaksikan sambutan itu setiap tahun sehinggakan
saya menginap di hotel berdekatan supaya tidak melepaskan perbarisan dan
aturcara lain,” tambah Rofidah.
Merdeka membawa kenangan bermakna
dan indah bagi rakyat Malaysia, bukan sahaja bagi mereka yang telah mengharungi
zaman pra-Merdeka tetapi juga yang dilahirkan pasca-Merdeka. Jadi, apa pula
kenangan manis anda bersempena sambutan ulangtahun kemerdekaan? - Bernama